Duurzaamheid in de spotlight:
Duurzaamheidsoplossingen voor industriële markten
Duurzaamheidsactiviteiten en de daarmee samenhangende besluitvorming vinden al tientallen jaren plaats, maar worden nu zichtbaarder, formeler en resultaatgerichter
De kernelementen van duurzaamheid
Duurzaamheid is het afwegen van verschillende factoren bij het nemen van beleids- of projectbeslissingen, met name:
- Economisch: kapitaal opbouwen, economische groei bevorderen en de winstgevendheid en levensvatbaarheid van het bedrijf op de lange termijn vergroten.
- Milieu: de natuur beschermen en ervoor zorgen dat hulpbronnen op verantwoorde wijze worden gebruikt zonder de behoeften van toekomstige generaties in gevaar te brengen.
- Mens: gezondheid en welzijn verbeteren.
- Sociaal: vaardigheden van het personeel ontwikkelen en cohesie, wederkerigheid, eerlijkheid en goede relaties onder het personeel bevorderen.
Duurzame bedrijven streven ernaar om op alle vier deze gebieden progressie te maken, 1 en als men zich op één van deze gebieden concentreert, moet ook rekening worden gehouden met de andere gebieden. 2 Kortom, duurzaamheid richt zich op het beschermen van mens en planeet zonder daarbij de winstgevendheid en continuïteit van het bedrijf uit het oog te verliezen. 3
Duurzame ontwikkeling vereist een geïntegreerde aanpak die zowel rekening houdt met milieukwesties als met economische ontwikkeling. In 1987 definieerden de Verenigde Naties duurzaamheid als "voorzien in de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen." 4
Wat is duurzaamheid in de industriële sector?
Tot voor kort was industriële besluitvorming bijna volledig gericht op het maken van winst. Vóór het midden van de vorige eeuw spuwden schoorstenen van industriële fabrieken bijvoorbeeld onnoemelijke hoeveelheden deeltjes en chemicaliën de atmosfeer in tijdens productieprocessen, waarbij er weinig of geen rekening werd gehouden met de schadelijke effecten van de uitstoot op het omringende milieu en de menselijke gezondheid. Dit is niet langer het geval, aangezien milieuduurzame oplossingen steeds meer op de voorgrond treden.
Milieuduurzaamheid is de mate waarin een proces of onderneming kan worden gehandhaafd of voortgezet terwijl de uitputting van natuurlijke hulpbronnen op de lange termijn wordt vermeden. 5 Hoewel deze term relatief modern is, heeft de industrie in de loop van de 20e eeuw drastische verbeteringen doorgevoerd op het gebied van duurzaamheid. Zo daalde de energie die nodig is om een ton staal te produceren tussen 1950 en 2010 van 45 naar 15 miljoen BTU per ton, een tijd waarin het woord "duurzaamheid" nog niet algemeen werd gebruikt.
Economisch-ecologische interacties
De procesverbeteringen in de staalproductie leidden tot drastische verminderingen in zowel het verbruik van natuurlijke hulpbronnen als de uitstoot van kooldioxide, wat illustreert hoe het streven naar winstgevendheid soms de drijvende kracht is achter industriële duurzaamheid. Verbeteringen op het gebied van duurzaamheid waren vaak onbedoelde gevolgen van inspanningen om de winstgevendheid te verbeteren.
Duurzaamheid en winstgevendheid in de industrie liggen echter vaak niet op één lijn. Het verwijderen van vervuilende stoffen uit schoorstenen is bijvoorbeeld goed voor het milieu en de volksgezondheid, maar gaat gepaard met economische kosten voor de aankoop en het gebruik van apparatuur. Dit wordt steeds ingewikkelder omdat apparatuur om vervuiling tegen te gaan energie nodig heeft, die regelmatig wordt geproduceerd met behulp van fossiele brandstoffen.
Hoewel verbeteringen op het gebied van duurzaamheid al tientallen jaren gaande zijn, vereist het vinden en kwantificeren van duurzaamheid vaak dat men weet waar men moet zoeken, welke vragen men moet stellen en hoe men het moet waarderen. Een holistische aanpak van deze problemen leidt tot oplossingen die sneller vruchten afwerpen en minder negatieve gevolgen hebben, in vergelijking met een lukrake aanpak.
Hoe kan de industrie duurzamer worden?
Bij de implementatie van duurzame productieprocessen moet rekening worden gehouden met ESG-doelstellingen (milieu, sociaal en goed bestuur), waaraan in het verleden geen aandacht werd besteed bij industriële bedrijfsbeslissingen. In het verleden waren ideeën voor procesverbeteringsprojecten meestal alleen gebaseerd op de economische terugverdientijd, maar duurzame productieprocessen vereisen een meer holistische benadering.
Als bedrijven duurzamer willen worden door economische, ecologische, menselijke en sociale elementen te integreren, moeten ze zich de volgende vragen stellen:
- Kan het product worden gemaakt met andere, minder milieubelastende grondstoffen?
- Is het energieverbruik hoger of lager bij verschillende grondstoffen? Hoeveel hoger of lager?
- Wat voor gevolgen heeft het gewijzigde productieproces voor de productiekosten?
- Hoe zal de veranderende vraag naar duurzamere grondstoffen de grondstofkosten veranderen?
- Zullen klanten een meerprijs betalen voor duurzame producten? Hoeveel?
- Zal het gebruik van duurzame grondstoffen meer economische kansen creëren voor partners in de toeleveringsketen?
- Zal het gebruik van duurzame grondstoffen een positieve of negatieve invloed hebben op de omgeving voor menselijke ontwikkeling?
- Hoe kunnen we de uitstoot verminderen?
Op basis van deze vragen kunnen teams pragmatische oplossingen bedenken en implementeren. Opgemerkt moet worden dat bij vragen over duurzame productie de winstgevendheid centraal staat, omdat bedrijven niet kunnen overleven zonder winst te maken. Daarom zullen duurzame projecten waarvan de kosten laag zijn eerder worden uitgevoerd dan projecten waarbij de kosten de pan uit rijzen. Het kan een uitdaging zijn om de inspanningen te identificeren, alle aspecten van duurzaamheid in gedachten te houden en de voordelen van deze projecten nauwkeurig te kwantificeren.
Hoewel winstgevendheid een belangrijke drijfveer is, moet de industrie zich ook richten op milieu-, menselijke en sociale factoren. Soms gebeuren er in fabrieken ongelukken of stoten ze door ongeplande gebeurtenissen te veel schadelijke stoffen uit. Deze gebeurtenissen kunnen schade toebrengen aan mens en milieu.
Duurzaamheidsprocessen en -technologieën
Industriële processen zijn vaak op maat ontworpen om aan specifieke productievereisten te voldoen en veel maatregelen voor het optimaliseren en verduurzamen van de productie zijn ook op maat gemaakt. Sommige strategieën en technologieën kunnen echter in meerdere industrieën worden toegepast. Bijvoorbeeld:
- Decarbonisatie, waarbij fossiele brandstoffen, zoals kolen, olie en aardgas, worden vervangen door hernieuwbare energiebronnen, zoals waterkracht, kernenergie, zonne-energie en windenergie, om de uitstoot van kooldioxide te verminderen.
- Elektrificatie, waarbij fossiele brandstoffen worden vervangen door elektriciteit, waardoor de uitstoot wordt verminderd mits de elektriciteit uit hernieuwbare bronnen wordt opgewekt.
- Waterstof produceren en gebruiken om de uitstoot van kooldioxide te verminderen.
- Koolstofafvang-, -gebruiks- en -opslagsystemen implementeren om de uitstoot van kooldioxide in de atmosfeer te verminderen.
- Een circulaire economie ontwikkelen om afval en vervuiling te verminderen door voorwerpen en materialen vele malen te hergebruiken voordat ze worden weggegooid.
- Water besparen en recyclen om de behoefte aan ruw water te verminderen.
Veel van deze duurzaamheidsprocessen en -technologieën ontwikkelen zich snel. Deskundigen verwachten de komende jaren enorme vooruitgang in de technische haalbaarheid, milieueffectiviteit, veiligheid en economische levensvatbaarheid van deze processen. Duurzaamheidsoplossingen ontwikkelen zich snel en de industrie moet klaar zijn om deze te implementeren, waarbij rekening moet worden gehouden met economische, menselijke, milieu- en sociale factoren om de continuïteit te waarborgen.
FAQ's
Voetnoten:
1. The four pillars of sustainability [De vier pilaren van duurzaamheid] (futurelearn.com)
2. (12) The Three Golden Rules of Sustainability [De drie gouden regels van duurzaamheid] | LinkedIn
3. De Triple Bottom Line: wat is het en waarom is het belangrijk (hbs.edu)
4. https://www.un.org/en/academic-impact/sustainability
5. sustainability [duurzaamheid], zelfstandig naamwoord, betekenis, etymologie en meer | Oxford English Dictionary (oed.com)